Son dönemlerde internetin gündemine oturan konulardan biri de yapay zeka destekli botların web sitelerini taraması ve içerik toplaması. Pek çok web sitesi sahibi, AI botlarını tamamen engelleme yoluna gidiyor. Bunun temel sebepleri arasında sunucu kaynaklarını tüketme riski, içerik kopyalanması, veri güvenliği ve yanlış istatistik sonuçları yer alıyor.
Elbette bu endişeler haklı. Özellikle kontrolsüz şekilde çalışan yapay zeka botları, sunucuya aşırı yük bindirerek site performansını olumsuz etkileyebilir. Bazı kötü niyetli botlar ise içerikleri izinsiz kopyalayabilir veya kullanıcı verilerini toplayabilir. Bu yüzden “tamamen engelleyelim” fikri ilk bakışta mantıklı geliyor.
Ancak bu meseleye biraz daha geniş perspektiften bakmak gerekiyor. Çünkü yapay zekâ sistemlerinin internet kullanım şeklimizi değiştirdiği bir dönemin tam ortasındayız.
Google’ın geleneksel arama motoru mantığında kullanıcı bir şey arar, sonuçlar çıkar, tıklar ve siteye girer. Fakat Perplexity, ChatGPT Web, Claude ve benzeri sistemler artık direkt cevap veriyor. Üstelik cevabın altında kaynak olarak hangi sitelerden beslendiklerini de gösteriyorlar.
İşte tam burada konu ilginçleşiyor: Eğer yapay zeka botları sitenizi taramazsa, bu sistemlerin sizi kaynak olarak göstermesi de mümkün olmaz. Yani uzun vadede, potansiyel ziyaretçi kaynağınızı baştan kaybetmiş olabilirsiniz. Çünkü gelecekte insanlar “hangi sitede yazıyor” diye aramayacak, doğrudan cevabı ve kaynağı görmek isteyecek.
Dolayısıyla yapay zekâ botlarının hepsini engellemek yerine; hangilerinin faydalı, hangilerinin zararlı olduğuna karar verip ona göre bir yol haritası çizmek çok daha mantıklı.
Her yapay zeka botu aynı değil. Bazıları gerçekten faydalı işler yapıyor, bazılarıysa içerik çalıyor, sunucuyu yoruyor, hatta veri güvenliği riski oluşturuyor.
GPTBot (OpenAI / ChatGPT)
ClaudeBot (Anthropic)
Google-Extended (Google AI modelleri için)
PerplexityBot (Perplexity.ai)
Bu botlar, içerik kaynak gösterimi, AI eğitiminde etik veri kullanımı ve genellikle robots.txt kurallarına uyma konusunda daha şeffaf ve saygılı davranıyor.
Bytespider (TikTok / ByteDance)
SeekrBot
Amazonbot (LLM eğitim amaçlı yoğun tarayıcı)
MJ12Bot (aşırı istek ve spam riski)
SemrushBot (saldırgan ayarlarda kaynak tüketimi)
BLEXBot (SEO amaçlı yoğun içerik çekme)
DotBot (scraping ve içerik toplama)
Bu gruptaki botlar ise çoğu zaman içerik izinleri sormadan sitenizi yoğun şekilde tarıyor, kaynakları tüketiyor ve bazı durumlarda sitenizin performansını ciddi şekilde etkileyebiliyor.
Buradaki çözüm aslında “hepsini kapatalım” değil, kontrollü kapatma yapmak. Yani yararlı olan AI sistemlerinin sitenizi taramasına izin vermek, zararlı olanları ise engellemek.
Bunu yapmanın en basit ve etkili yolu, sitenizin kök dizinine yerleştireceğiniz robots.txt dosyasında yapılacak düzenleme ile mümkün. İşte örnek bir robots.txt dosyası:
User-agent: GPTBot
Allow: /
User-agent: ClaudeBot
Allow: /
User-agent: Google-Extended
Allow: /
User-agent: PerplexityBot
Allow: /
User-agent: Bytespider
Disallow: /
User-agent: SeekrBot
Disallow: /
User-agent: Amazonbot
Disallow: /
User-agent: MJ12Bot
Disallow: /
User-agent: BLEXBot
Disallow: /
User-agent: DotBot
Disallow: /
User-agent: SemrushBot
Disallow: /
Firmada bilgisayar kullananların bilinçli olması en iyi antivirüsten daha başarılı sonuçlar verecektir.Firmalarda bilgisayar kullanan personele verilmesi gereken eğitimler nelerdir. En öneml
Yorumlarınız bizim için önemli, lütfen yazınız